Εξήντα χρόνια από την ίδρυση του γιορτάζει σήμερα 29 Σεπτεμβρίου το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών (CERN) με μια σειρά από εκδηλώσεις που περιλαμβάνουν συμπόσια, θεατρικά έργα, κινηματογραφικές προβολές, συναυλίες κ.α., τόσο στις εγκαταστάσεις του, όσο και στις χώρες-μέλη του.

To CERN διατηρώντας τη σύντμηση (ακρωνύμιο) της αρχικής ονομασίας του Conseil Européenne pour la Recherche Nucléaire, είναι το μεγαλύτερο σε έκταση (πειραματικό) κέντρο πυρηνικών ερευνών και ειδικότερα επί της σωματιδιακής φυσικής στον κόσμο. Βρίσκεται δυτικά της Γενεύης, στα σύνορα Ελβετίας και Γαλλίας. Ιδρύθηκε το 1954 από δώδεκα ευρωπαϊκές χώρες και σήμερα αριθμεί 20 κράτη-μέλη*, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, η οποία είναι και ιδρυτικό μέλος.

Λειτουργία - έρευνα

Η κύρια λειτουργία του αφορά την παροχή επιταχυντών σωματιδίων και άλλων υλικοτεχνικών υποδομών που χρειάζονται για την πειραματική έρευνα στο πεδίο της φυσικής υψηλών ενεργειών. Στο CERN λειτουργούν επομένως πολλοί επιταχυντές, ένας εκ των οποίων είναι ο LHC (Μέγας Επιταχυντής Αδρονίων), ο οποίος αναπτύσσεται σε υπόγεια κυκλική σήραγγα περιφέρειας 27 χιλιομέτρων που επιτρέπει στα πρωτόνια να επιταχύνονται σε πολύ υψηλές ενέργειες.

Όπως αποδείχθηκε στην πράξη, όμως, οι ερευνητές του CERN δεν περιορίζονται αυστηρά στον τομέα της Ατομικής και Πυρηνικής Φυσικής: Στο CERN εργαζόταν, ως έκτακτος ερευνητής, ο Τιμ Μπέρνερς Λι ,ο επινοητής του Παγκόσμιου Ιστού, της δημοφιλέστερης, σήμερα, υπηρεσίας του Διαδικτύου.

Προσωπικό

Το CERN απασχολεί σήμερα περίπου 3.000 μόνιμους εργαζόμενους, ενώ περίπου 6.500 επιστήμονες και μηχανικοί (που αντιπροσωπεύουν 500 πανεπιστήμια και 80 διαφορετικές εθνικότητες), περίπου το μισό της κοινότητας της σωματιδιακής φυσικής στον κόσμο, δουλεύουν σε πειράματα που οργανώνονται από το CERN.

Χώρες μέλη

Οι 12 ιδρυτικές χώρες μέλη του 1954 ήταν:
Βέλγιο
Γαλλία
Γερμανία
Δανία
Ελβετία
Ελλάδα
Ηνωμένο Βασίλειο
Ιταλία
Νορβηγία
Ολλανδία
Σουηδία
Γιουγκοσλαβία (αποσύρθηκε το 1961)

Από την ίδρυση του το 1954 το CERN δέχεται συνεχώς νέα μέλη:
Αυστρία το 1959
Ισπανία το 1961 (αποσύρθηκε το 1969, και έγινε πάλι μέλος το 1983)
Πορτογαλία το 1985
Φινλανδία το 1991
Πολωνία το 1991
Ουγγαρία το 1992
Τσεχία το 1993
Σλοβακία το 1993
Βουλγαρία το 1999
Ισραήλ το 2013

Σήμερα οι 18 από τις 21 χώρες μέλη του CERN είναι ταυτόχρονα και μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Επιπλέον 6 χώρες και 2 διεθνείς Οργανισμοί συμμετέχουν στο CERN με το ρόλο του παρατηρητή:
ΗΠΑ
Ρωσία
Ιαπωνία
Ινδία
Τουρκία
Ευρωπαϊκή Επιτροπή
UNESCO