Λίγο πολύ δεν νομίζω να υπάρχει αναγνώστης της στήλης χωρίς DVD ή Blu-Ray πλέον στο σπίτι ή το γραφείο του. Όλοι έχετε αναρωτηθεί, γιατί υπάρχουν κενά - μαύρα, πάνω και κάτω από τα πλαίσια των ταινιών μας.

Ακούμε για διαστάσεις λοιπόν χωρίς να καταλαβαίνουμε απόλυτα τι σημαίνουν ή πως προσδιορίζονται. Οι βασικές αναλογίες που χρησιμοποιούνται σε κάθε λογής βίντεο ή εικόνα είναι οι εξής: 4:3, 3:2, 16:9, 1.85:1 και 2.39:1.

Να δούμε όμως πρώτα τι είναι τα pixels, αλλιώς εικονοστοιχεία. Ως γνωστόν πρέπει να κατανοήσουμε πρώτα τις βασικές αρχές του θέματος για να καταλάβουμε πιο εύκολα το αντικείμενο μας.

Η λέξη pixel λοιπόν, βγαίνει από το PICture ELement που σημαίνει στοιχείο εικόνας, μιας εικόνας που εμφανίζεται στην οθόνη του υπολογιστή μας, της φωτογραφικής μας μηχανής, του κινητού μας ή ακόμα τα στοιχεία που παίρνει το scanner μας και ότι άλλο μπορείτε να φανταστείτε.

Στις οθόνες του υπολογιστή και όχι μόνο, οι εικόνες αναπαριστώνται με υποδιαίρεση της οθόνης σε ένα δισδιάστατο πίνακα με στήλες και γραμμές στον βασικό μας ορίζοντα, με τον κάθετο και οριζόντιο άξονα. Κάθε κελί στον πίνακα είναι ένα εικονοστοιχείο. Ο αριθμός των υποδιαιρέσεων είναι αρκετά μεγάλος, τόσο ώστε το ανθρώπινο μάτι να μη μπορεί να διακρίνει το ένα εικονοστοιχείο από το άλλο και να βλέπει την εικόνα ενιαία και όχι τη γνωστή pixelιασμένη εικόνα.

Τα εικονοστοιχεία μπορεί να έχουν σχήμα είτε ορθογώνιο είτε τετράγωνο. Ένας αριθμός αποκαλούμενος λόγος διάστασης περιγράφει το κατά πόσο πλησιάζει ένα κανονικό τετράγωνο το εκάστοτε εικονοστοιχείο. Παράδειγμα: Λόγος διάστασης 1.25:1 σημαίνει ότι κάθε εικονοστοιχείο είναι 1,25 φορές πιο πλατύ σε σχέση με το ύψος του. Η διαφορά λόγου διάστασης είναι η βασική αιτία που μερικές φορές εικόνες στον υπολογιστή εμφανίζονται παραμορφωμένες, ειδικά στις οθόνες με σταθερή ανάλυση.

Ας δούμε τα δύο πιο αναγνωρισμένα μεγέθη αναλογιών όμως για να καταλάβουμε τι ακριβώς εννοούμε και πρακτικά.

4:3
Η αναλογία 4:3 είναι η πλέον κλασσική και χρησιμοποιείται στην κλασσικές τηλεοράσεις και πολλά μόνιτορ υπολογιστή. Η αλλαγή στους κινηματογράφους σε ευρυγώνια οθόνη έγινε όταν άρχισε η ραγδαία πτώση του κινηματογράφου, έτσι το Hollywood δημιούργησε το 1.85:1 για να διαφοροποιήσει την θέαση στον κινηματογράφο και στο σπίτι. Την εξέλιξη, νομίζω την γνωρίζετε όλοι.

16:9
Η πλέον κλασσική ευρυγώνια αναλογία. Αυτή η διάσταση είναι η διεθνής στάνταρ της HDTV (High Definition Television). Πλέον οι περισσότερες βιντεοκάμερες έχουν τη δυνατότητα εγγραφής σε αυτή τη διάσταση. Επίσης οι παραγωγοί DVD έχουν τη δυνατότητα να προσθέσουν μαύρα πλαίσια πάνω και κάτω από το φιλμ, έτσι ώστε να μπορούν να δώσουν ακόμα πιο ευρύ πλάνα στο κοινό, όπως 1.85:1 και 2.39:1.